Göç ve Yabancılar Hukuku

Genel Bilgilendirme

Göç ve Yabancılar Hukuku, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’ye girişinden başlayarak, Türkiye’de kalışlarını, çalışma yaşamlarını, eğitimlerini, aile birleşimlerini, vatandaşlık başvurularını ve sınır dışı edilme süreçlerini kapsayan geniş bir hukuk alanıdır. Bu alanda uygulanan temel mevzuat, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) ile 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'dur.

Bu hukuk dalı, ulusal ve uluslararası normları birlikte dikkate alır. Türkiye, hem coğrafi konumu hem de uluslararası yükümlülükleri sebebiyle göç hareketlerinin merkezinde yer almaktadır. Bu durum, göçmenler, sığınmacılar, mülteciler ve Türkiye'de yaşamayı planlayan yabancılar açısından çok sayıda hukuki sürecin profesyonel destek gerektirdiği anlamına gelir.

Hizmet Alanlarımız

1. İkamet İzni Başvuruları

Türkiye’de kalmak isteyen yabancılar, amacına uygun olarak ikamet izni almakla yükümlüdür. İkamet izni türleri şunlardır:

• Kısa Dönem İkamet İzni: Turizm, taşınmaz edinme, iş görüşmeleri, sağlık hizmetlerinden yararlanma gibi amaçlarla alınabilir.

• Aile İkamet İzni: Türk vatandaşı ya da Türkiye’de yasal olarak bulunan yabancı bireylerin aile bireyleri için alınabilir.

• Öğrenci İkamet İzni: Türkiye’de eğitim görecek yabancı öğrenciler için düzenlenir.

• Uzun Dönem İkamet İzni: En az 8 yıl kesintisiz ve yasal olarak Türkiye’de bulunan yabancılar için kalıcı bir ikamet şeklidir.

• İnsani ve İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni: Özel statüler çerçevesinde, devletin takdirine bağlı olarak verilir.

İkamet izni başvurularında hatalı ya da eksik belge sunumu, ret kararına veya deport işlemine neden olabilir. Bu nedenle sürecin hukuka uygun ve dikkatli biçimde yürütülmesi gerekir.

2. Çalışma İzni ve Çalışma İzni Muafiyeti

Yabancıların Türkiye’de yasal olarak çalışabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan onaylı bir çalışma izni almaları gerekmektedir. Başvuru hem işveren hem de yabancı tarafından yapılmalı; mevzuata uygun şartlar sağlanmalıdır.

Çalışma izni süreçleri:

• Türkiye’den başvuru (ikamet izni olan yabancılar için)

• Yurtdışından başvuru (konsolosluk aracılığıyla)

• Çalışma izni uzatma işlemleri

• Bağımsız veya süresiz çalışma izni

• İzin muafiyeti durumları (sanatçılar, akademisyenler, sporcular vb.)

Başvuru sürecinde işverenin yükümlülükleri ve yabancının mesleki yeterlilikleri titizlikle değerlendirilmelidir.

3. Uluslararası Koruma Başvuruları (Mültecilik ve Sığınma)

Türkiye, 1951 Cenevre Sözleşmesi’ne koyduğu coğrafi sınırlama sebebiyle sadece Avrupa’dan gelen sığınmacılara mülteci statüsü tanır. Ancak Avrupa dışından gelenler için geçici koruma, şartlı mülteci ve ikincil koruma gibi farklı statüler söz konusudur.

Uluslararası koruma başvurusu yapan bireyler için süreç şu adımlardan oluşur:

• İlk başvuru ve kayıt

• Mülakat süreci

• Koruma statüsünün belirlenmesi

• Red kararı halinde itiraz ve dava hakkı

Bu süreçte yapılan yanlış beyanlar veya eksik başvurular, koruma hakkının kaybedilmesine neden olabilir. Nitelikli hukuki yardım, kişinin haklarını koruması açısından son derece önemlidir.

4. Sınır Dışı (Deport) ve İdari Gözetim İşlemleri

Yabancının vize süresini aşması, kamu düzenini tehdit etmesi, yasa dışı yollarla Türkiye’ye girmesi gibi durumlarda sınır dışı kararı alınabilir. Bu karar:

• Göç İdaresi Başkanlığı tarafından verilir.

• Yazılı olarak tebliğ edilmelidir.

• Karara karşı 7 gün içinde Sulh Ceza Hakimliğine itiraz hakkı vardır.

Ayrıca, bazı durumlarda yabancılar geri gönderme merkezlerinde (GGM) idari gözetim altında tutulabilir. İdari gözetim kararına karşı da aynı şekilde itiraz mümkündür. Bu süreçte hak ihlallerinin önüne geçmek adına etkin bir hukuki müdahale gereklidir.

5. Türk Vatandaşlığı Başvuruları

Yabancı uyruklu kişilerin Türk vatandaşlığı kazanması çeşitli yollarla mümkündür:

• Genel başvuru: En az 5 yıl kesintisiz ikamet ve diğer koşulların sağlanması gerekir.

• Evlilik yoluyla vatandaşlık: En az 3 yıl evli kalma şartı aranır.

• İstisnai yolla vatandaşlık: Türkiye’ye ekonomik, bilimsel, kültürel katkı sağlayanlar, yatırımcılar ve bazı özel statülü kişiler için mümkündür.

Vatandaşlık süreci hassas bir değerlendirme sürecidir. Eksik ya da yanlış bilgi verilmesi halinde başvuru reddedilebilir ya da kazanılan vatandaşlık iptal edilebilir.

Neden Profesyonel Hukuki Destek Almalısınız?

Göç ve Yabancılar Hukuku, hem mevzuat hem de uygulama yönüyle sıkça değişen ve teknik bilgi gerektiren bir alandır. Başvuruların titizlikle hazırlanması, sürecin mevzuata uygun yürütülmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için hukuki destek elzemdir. Özellikle sınır dışı, idari gözetim ve uluslararası koruma gibi hak kaybı riski yüksek işlemlerde bir avukatın rehberliği önemlidir.